Hepimizin bildiği üzere günümüzde konteyner eksikliği lojistik sektöründe çalışanlar için ciddi bir sorun haline geldi.
Bu sorun sadece lojistik endüstrilerini değil, aynı zamanda imalatçıları, ticaret yapan şirketleri ve perakende işletmelerini de etkilemekte.
Peki 2020 yılında sıklıkla yaşadığımız bu konteyner eksikliğinin sebebi nedir ve neden gemilerde yer açamıyoruz?
Covid-19 Nedeniyle Kargo Elleçlemedeki Yavaşlama
En baştan söyleyelim, şu an yaşadığımız bu büyük konteyner sıkıntısının başlıca nedeni Covid-19’dur.
2020’nin başından itibaren koronavirüs’ün tüm dünyada yayılmasının ardından Mart ve Nisan 2020’den itibaren birçok ülke sokağa çıkma yasağı gibi tedbir ve kısıtlamaya yönelik önlemler almak zorunda kaldı.
Bu tedbirlerin başlamasıyla birlikte ekonomik faaliyetler kısıtlandı ve bu da çalışma gücünü etkiledi.
Gelen yasak ve kısıtlamalar, liman işçilerinin sayısı, vardiyalardaki değişiklikler ve çalışan kişi sayılarının azaltılması gibi tedbirleri de beraberinde getirdi. Bu da kargo elleçleme hızının düşmesine neden oldu.
Ayrıca bazı fabrikalar geçici olarak kapandı ve bu da çok sayıda ithalat konteynerinin limanda bekletilmesine neden oldu.
Armatörlerin Servislerindeki Gemi Sayılarını Azaltması
Yavaşlayan üretim ve azalan iş hacmi, armatörlerin maliyetlerini dengelemek için düzenli seferlerindeki gemi sayılarını azaltmalarına sebep oldu.
Çin’in Covid-19 Etkilerini Diğer Ülkelere Göre Daha Erken Atlatması
Çoğu ülke, nisan ayından haziran ayına kadar tüm ekonomik faaliyetlerini sınırladı. Temmuz ayından itibaren dünya ekonomik faaliyetlerinin toparlanmaya başladığını gördük.
Koronavirüs Çin’de başladı ve bu da Çin’in Covid planlarını erken bir aşamada belirlemesine yol açtı. Çin diğer tüm ülkelere göre koronavirüsü çok daha erken kontrol etmeyi başardı.
Çin’deki enfeksiyon oranı Türkiye’den daha düşüktür. Ayrıca, hükûmet fonlarından sağlanan destek sayesinde Çinli üreticiler üretimlerini erken bir aşamada geri kazanabildiler.
Çin endüstrisi üretime başlayınca ihracat da yeniden başladı. Çin’in ülke olarak koronavirüsü yönetmeyi başarması ve diğer ülkelere nazaran fabrikalarında üretime yeniden başlaması diğer işletmeleri Çin’de üretim yapmaya teşvik etti ve bu da Çin’den yapılan ihracatın daha da artmasına sebep oldu.
ABD Noel Trafiğinin Başlaması ve Çin Ulusal Tatili
Eylül ayı, yaklaşan Noel sebebiyle Amerika ithalatının pik yaptığı dönemdir. Bu dönemde Çin’den Kuzey Amerika’ya her yıl yaklaşık 900.000 TEU konteyner gönderilmektedir.
Buna ek olarak, Çin’in ekim ayında Çin Halk Cumhuriyeti Ulusal Günü adı verilen uzun bir tatili vardır. Bu sebeple Çinli üreticiler tatil başlamadan önce tüm siparişleri göndermek için acele ederler.
Eylül ayında başlayan Noel trafiği ve ekim ayında başlayacak Çin tatilinin üretime uyguladığı baskı, Çin’in ihracat hacminin pik yapmasına sebep oldu. Buna bir de yukarıda da belirttiğimiz gibi armatörlerin servis ve gemi sayılarını azaltmaları da eklendi.
Bu süreçte birçok armatör dünyanın farklı yerlerindeki forwarder firmalara Çin’e yapılacak özellikle büyük hacimli işleri kısıtlamasını veya belli bir döneme kadar askıya almasını talep etti. Hatta birçok yüksek hacimli işler ise armatörler tarafından geri çevrildi.
Böylece armatörler Çin’e yapılacak ihracatları kontrol altına almaya çalıştılar.
Bunun başlıca sebebi ise armatörlerin servis ve gemi sayılarını azaltmasından dolayı Çin’e gönderilen konteynerlerini Çin tatili esnasında toplayabilmelerinin çok uzun sürecek olmasıydı. Bu sebeple birçok armatör serbest süre ve detention sürelerinde kısaltmaya gitti. Böylece konteynerleri hızlı bir şekilde teslim etmek, kargoları boşaltmak ve konteynerleri iade etmek için bir sistem kurmayı hedeflediler.
Ancak geldiğimiz noktada bu planın çok da işe yaramadığını görüyoruz.
Amerika’daki İş Gücü ve Kara Nakliye Sayısındaki Azalma
Amerika tarafındaki en büyük sorun ise yine koronavirüs sebebi ile azalan insan iş gücü ve kara nakliye sayısındaki azalmadır. Zira Amerika limanlarındaki serbest sürelerin kısa olması sebebiyle konteynerlerin limandan hızlı bir şekilde alınıp iç bölgelere yönlendiren dinamik bir sistemi vardır.
Ancak koronavirüs sebebi ile yaşanan sürücü sıkıntısı son teslimatların aksamasına ve depoların şişmesine sebep olurken, insana dayalı iş gücünün azalmasından dolayı da alıcılar ithal ettikleri ürünleri konteynerlerden boşaltamadılar. Bunun yanı sıra yeni gelen ve limanda bekleyen konteynerler ise yine şoför ve buna bağlı olarak araç eksikliğinden dolayı limandan çekilememesi de dolu konteynerlerin limanda birikmesine sebep oldu.
Normal şartlarda 1 veya 2 günde boş dönmesi beklenen araç ve konteynerler haftalarca geri döndürülemediler. Bu sorunun sürekli tekrarlar durumda olması ise işleri daha da kötüye götürmüş durumda.
Yeterli araç ve şoför eksikliğinden kaynaklı hâlâ haftalardır Amerika limanlarında bekleyen konteynerler bulunmakta.
Boş ekipmanın bu kadar önemli olduğu bir dönemde bazı armatörler navlunları 2 katına kadar çıkardı. Bu da Amerika’da biriken konteynerlerin dünyanın geri kalanına yeniden gönderilmesinin önüne geçmekte. Zira yükleyiciler normalden 2 kat fazla para vermek istemezken, armatörler de boş konteynerleri pozisyonlamak istemiyorlar.
Ne Zaman Çözülecek?
Basında çıkan haberlere göre, bu sorun 2021 yılı şubat veya mart aylarında çözülecek. Ancak koronavirüsün tam olarak ne zaman biteceğinden emin olamadığımız için basında çıkan bu haberlerin de ne kadar gerçekçi olacağını hep beraber bekleyip göreceğiz.
Kaynak: http://forwarder-university.com/container-shortage-in2020/
Yazar: イーノさん
Çeviren: İbrahim Tören