Danimarkalı büyük denizcilik şirketi Maersk, gelirlerini artırmak adına tedarik zinciri yatırımlarını geliştirmeyi hedefliyor. Fakat bu planlar bu defa deniz yolu dışında olacak.
Dünyadaki en büyük deniz yolu operatörlerinden olan Maersk, önümüzdeki iki yıl içinde deniz yolu ticaretine farklı hizmetler sunarak gelirlerinin yarısını bu yolla kazanmayı hedefliyor. Bu hizmetler arasında depolar, konteyner terminalleri ve gümrük komisyonu sağlayacak yatırımlar mevcut.
Maersk CEO’su Soren Skou röportajında; “Kazancımızın %80’ini deniz yolu taşımacılığından sağlıyoruz, umarım bundan birkaç yıl sonrasında deniz taşımacılığı dışındaki hizmetlerimiz kazancımızın yarısına ulaşır.” diyor.
Görüşüne göre 2016 yılında CEO olduktan sonra Skou’nun planı, 115 yıllık denizcilik işini farklı stratejilerle geliştirmek. Maersk grubu, yeni hizmetlerini hayata geçirebilmek ve Walmart Inc gibi büyük müşterilere nakliye ve lojistik hizmetlerini sağlayabilmek için petrol ve tanker faaliyetlerini askıya aldı.
Skou, yeni yatırımlara yöneleceklerini açıkladı.
2011 yılında grup olarak ciromuz 60 milyar dolar civarındaydı ve 2016 yılında ciromuz 35 milyar dolara düştü. Bu yüzden iyi bir gidişatta değildik.
Skou, küresel ticarete ciddi zarar veren 2008 finansal krizinin etkilerinin hala hissedildiğini; diğer yandan Çin ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki ticaret savaşının konteyner taşımacılığı için yeni bir tehdit olarak görülmesi sebebiyle dâhili lojistiğe daha çok odaklandıklarını söyledi.
Maersk’in 70.000 civarında deniz yolu müşterisi var. Dünya konteyner taşıma kapasitesinin yaklaşık %20’sine sahip. Müşterileri arasında ABD’li perakende zincirleri, otomobil üreticileri, mobilya tedarikçileri, elektronik şirketleri ve giyim ithalatçılarına kadar birçok sektöre ait firma mevcut. Ancak müşterilerin neredeyse çeyreğinden daha azı, yüklerinin limana teslim edilmesinden sonra depolara ve dağıtım merkezlerine tesliminde Maersk’in lojistik hizmetlerini kullanıyor. Maersk ve rakipleri için yüklerin gemiye taşınmadan önce ve tahliyesinden sonrasındaki organizasyonlar, son yıllarda düşen navlun oranlarıyla kâr paylarını göz önüne alınca daha fazla çekici hâl almaya başladı.
Dünyanın 4. büyük taşımacılık operatörü olan Fransız CMA CGM SA, bu yıl İsviçre temelli lojistik firması Ceva Lojistik’i 1,7 milyar dolara satın aldı. Çinli sevkiyat devi Cosco Shipping Line ise terminallere, demir yolu ağlarına ve Asya’yı Avrupa’ya bağlamayı amaçlayan tek şerit tek yol girişiminin parçası olan Pekin’in yol ve altyapı çalışmalarına son 10 yıl içerisinde milyarlar harcadı.
İngiltere merkezli Transport Intelligence LTD.’de araştırma başkanı Nick Bailey, Maersk’in hizmetlerinin ticarette potansiyel yarattığı ve nakliye işinde alternatif çözümler sunduğunu söylüyor.
Maersk’in APM Terminal birimi, dünyada 76 liman ve 100’den fazla ülke içi yük taşıma alanına sahip ağını işletiyor. Ayrıca Maersk kendi freight forwarder firması DAMCO aracılığıyla Kaliforniya, New Jersey, Teksas ve Gürcistan gibi yerlerde 20’den fazla depo ve buna benzer dağıtım tesisiyle entegre şekilde hizmet veriyor.
Buna karşılık Maersk’in rakiplerine bakacak olursak; İsviçreli Kuehne+ Nagel International, DHL ve Danimarkalı tedarik zinciri devi DSV gibi küresel çapta lojistik firmalarının yüzlerce deposu mevcut. CEVA Lojistik’in dünya çapında 1000, Amerika ve Kanada’da ise 130’dan fazla lojistik çözümü sunan depoya sahip olduğu biliniyor. Bu tür şirketler, büyük müşteri sınıfındaki Walmart, Amazon.com, Home Depo gibi Çin’deki tedarikçilerden ham madde satın alıp ABD ve Avrupa’da paketlemesini yapıp satan firmalara çözüm ortaklığı sunuyor.
Skou, küresel firmaların depoculuk hizmetlerini örnek göstererek açıklamalarını sürdürüyor.
Biz bunu yapmak istiyoruz yani tırları depoya yönlendirip malları almak, konteyner içine yüklemek, Amerika’ya taşımak ve sarı deniz şortlarının hangi kutuda olduğunu gösteren bir bilgi akışı sağlamak istiyoruz.
Maersk zaten limandan limana taşımacılıkta büyük bir şirket konumunda. Skou, otomotiv lojistiği ve kimya sektöründe Maersk’in gümrük izinleri dâhil olmak üzere dağıtım merkezlerine kadar olan taşımacılık sürecini geliştirmeyi hedefliyor. Böylece otomotiv ve kimya sektöründe hızlı bir büyümeyi amaçlıyor.
Maersk son taşımayı yaparken kendi araçlarından öte, bu hizmeti dış kaynak kullanımıyla sağlamak istiyor. Bu yüzden de kamyon gibi ağır vasıta araçlara yatırım düşünülmüyor. Bunun yerine Skou otomotiv endüstrisinde aracı konumundaki firmaları, tedarik zincirinin bir parçası olarak dışarıdan hizmet satın alarak yönetmek istiyor.
Şirket bu senenin başında Amerikan gümrük brokeri Vandegrift Forwarding Co’yu satın aldı. Skou bu tür satın almaların ileride de olabileceğine işaret ediyor. Keza Maersk, geçen yıl yük rezervasyon şirketi olan Loadsmart Inc’e yatırım yaptı. Bununla birlikte, deniz yolu taşımacılığında rezervasyon alımını basitleştirmeyi hedefleyen Maersk Spot adlı bir interaktif rezervasyon hizmetini müşterilerine sundu.
Skou, hâlâ bazı kıdemli yöneticilerle birlikte yıllardır tanıdıkları müşterilere navlunları telefonda mı yoksa dijital ortamda mı rezerve etmenin daha kolay olacağını tartışmaya devam ettiklerini belirtti.
20. yüzyıl başlarında kurulan Maersk, gemi ve süpermarketlere yatırımı öngören kapsayıcı bir gruba dönüşmeyi, kâr etmeye başlamada bir meydan okuma olarak görüyor. Skou, kurumsal müşterilere yaklaşım stratejilerini geliştirilmeleri gerektiğini belirterek; müşterilere hizmet verirken satış kadrosu, müşteri ilişkileri ofisi ve dağıtım kanallarının organize şekilde hareket etmesine önem veriyor.
Skou, Maersk’in planlarını 2021 yılına kadar tamamlamak istediklerini söyledi.
Kaynak: wsj/Costas Paris
Çeviren: Sergen Coşkun