Denizcilik dünyasında pek çok farklı jargon vardır. Ancak hem ihracatçıları hem de ithalatçıları aynı şekilde harekete geçiren tek bir terim var ki bu terim GRI’dır. Hele ki günümüz 2020’sinde…
Genel Navlun Artışı kısaca GRI’ın çeşitli etkileri vardır ve ticareti ciddi ölçüde etkileyebilir.
Temelde GRI, belirli zamanlarda, tüm rotalar ya da belirli rotalar üzerinde navlunların düzenlenmesidir.
Armatörler tarafından uygulanan bu düzenleme, onların gerekli gördüğü ya da navlun artış ivmesine karar verdikleri, genel olarak arz ve talebe dayandırılan bir uygulamadır.
Aşağıda verilen GRI duyurusu örneğinde görüleceği üzere:
Sayın XYZ hattı müşterileri
Aralıksız çalışmalarımız ile bölgede en iyi hizmeti sunmak ve kapsamlı liman hizmetleri sağlamak adına XYZ hattı aşağıdaki Genel Navlun Artışı’nı duyurur.
1 Eylül 2019 itibarıyla: Uzak Doğu Asya ülkelerinden Güney Afrika’ya (Güney Afrika üzerinden iç bölge ülkelerine olan servisi de kapsayarak)
Genel Navlun Artışı: 20’lik konteyner başına 300 USD & 40’lık konteyner başına 600 USD.
Bu nedenle 1 Eylül itibarıyla giriş yapan tüm yüklemeler için GRI geçerli olacaktır.
Bu navlun artışı, işletme maliyetlerinin arttığı ve navlunların sürdürülebilir seviyelerin altında olduğu bu ortamda, size birinci sınıf hizmeti sağlamayı sürdürebilmemiz için gereklidir.
GRI’ın Ticaretteki Etkileri Nelerdir?
Farz edelim Shanghai/Durban rotasında navlunlar 1000 USD/20′ ve 2000 USD/40′, 1 Eylül itibarıyla navlunlar 1300 USD/20′ ve 2600 USD/40′ olacak.
Alıcılar ya da satıcılar, bu navlun artışına ayak uydurmak için kendi ürünlerinin fiyatlandırmasında düzenleme yapmak zorunda kalabilirler.
Genellikle bu artış, belirli sözleşmeli müşteriler ve özel navlun anlaşmaları yapmış müşteriler dışında herkese uygulanır.
Bazı armatörler ise bu uygulamaya Genel Navlun Düzenlemesi adını verir.
Genel Navlun Artışı Neden Uygulanır?
Kısacası bu tamamen, ekonomik uygunluk ve arz/talep meselesi. Her sektörde olduğu gibi armatörler de, talebin arttığı piyasalardan istifade ederler. Genellikle rekabete bağlı olarak konteyner navlun piyasası (ki bazı rotalarda bu daha fazla olur) oldukça dalgalıdır. Bu durum aşırı tonaja, kapasiteye ve genel navlun düşüşüne yol açar. Bu yüzden armatörlerin daha fazla navlun talep edebileceği bir dönem varsa, daha fazla navlun almayı denerler. Bu genel navlun artışını belli bir zaman aralığında tutarlar çünkü bu navlunlar yıl boyu sürdürülebilir değildir.
ABD gibi bazı ülkelerde ise navlunlar gibi GRI da denetime tabi olup, yürürlüğe girmeden 30 gün önce Federal Denizcilik Komisyonu’na bildirilmek zorundadır.
Bu süre zarfında armatörler, açıkladıkları navlunu aşağı yönlü ayarlayabilirler ya da arz/talebe bağlı olarak açıkladıkları navlundan devam edebilirler.
Yani armatörler, beyan ettikleri GRI ile ya devam edebilirler ya da bu miktarı aşağı çekebilirler ama belirttikleri artıştan fazla bir artış yapamazlar.
Piyasada rakamlardan anlaşılacağı üzere, genellikle freight forwarder firmalar ve armatörler arasında birçok görüşme ve pazarlık yapılır.
Konu global freight forwarder firmalara geldiğinde ise görüşmeler pek ciddi boyutlara ulaşabilir ve çoğu zaman armatörle forwarder firma arasında ilk kimin göz kırpacağına dair bir yarışma başlar.
Yük sahipleri içinse GRI yanıltıcı olabilir. Çünkü hâlihazırda rezervasyonu yapılmış fakat henüz yüklenmemiş yüklerin maliyetlerine zaten katlanmış olan yük sahipleri, anlaşmalar bitip yükün yüklendiği tarihe kadar olan sürede hesapladıklarından daha fazla navlun ödemek durumunda kalabilirler.
GRI ile İlgili Güncel Senaryo
Şu an piyasalarda COVID-19 salgını döneminde GRI uygulamaları ile ilgili büyük bir tartışma var. Bu tartışmanın arkasında, Freightos tarafından belirtilen raporda neredeyse bütün rotalarda olmak üzere başta Çin/Doğu Asya’dan Kuzey Amerika Doğu Kıyısı’nda kaydedilen daha önce benzeri görülmemiş en yüksek artışlardan biri gözlenmekte.
TEU başına navlunlar, Amerika’da 4700 USD+ seviyelerine ulaştı. Bu durum Pekin ve Washington hükûmetleri aracılığıyla denetleyici bazı kurumları bu artışı incelemeye yönlendirdi. Bu kurumlar armatörleri spot navlun artışlarını durdurmaya ve askıya alınan ya da boş geçen seferleri yeniden başlatmaya çağırdılar.
Spot navlunlarda bu benzeri görülmemiş artış, COVID-19 nedeniyle boş geçen seferlere bağlanıyor. Bu artışla beraber armatörler 2020’nin ikinci çeyreğinde yaklaşık 2,7 milyar dolar toplam kâr ile 2010’dan bu yana en kârlı dönemlerinden birini geçiriyorlar.
Original Article: https://www.shippingandfreightresource.com/general-rate-increase-in-shipping/
Author: Hariesh Manaadiar
Çeviren: Çağatay Yüksel