FOB ve CFR arasındaki en temel fark, çeşitli lojistik ve navlun maliyetlerini alıcı veya satıcıdan kimin ödemesi gerektiğidir.
Terimler, satıcıdan (yükleyenden) alıcıya sevk edilen malların sorumluluğunun devredildiği noktayı ifade eder. Ayrıca kimin hangi maliyetlerden sorumlu olduğunu da belirtir.
CFR ve FOB, uluslararası ticarette yasal terimlerdir. Bu terimleri Uluslararası Ticaret Odası’nın (ICC) Incoterms olarak bilinen küresel ticaret terimleri koleksiyonunun bir parçası olarak görebilirsiniz. Bu terimler, uluslararası ticarette taşımacılık sorumluluklarını belirler.
- FOB (Free On Board): Satıcı, üründen gemiye yüklenene kadar olan sorumlu olduğunu, ürün gemiye yüklendikten sonra sorumluluğun alıcıda olduğunu ifade eder.
- CFR (Cost and Freight): Satıcı, ürünün tahliye limanına varışına kadar olan organizasyonundan ve masraflarından sorumludur. Varıştan itibaren sorumluluk alıcıya geçer.
FOB ve CFR gibi Incoterms’lerin oluşturulmasındaki amaç, standart sözleşme terimleri oluşturarak ticarette kolaylık sağlamaktır. Bu standartlaşma, konuşulan dilden bağımsız olarak sorumluluğun kolayca anlaşılmasını sağlar.
CFR ve FOB arasındaki farkları anlamaya çalışalım.
CFR (Cost and Freight)
CFR anlaşmalı yüklemelerde, satıcının ağırlıklı sorumluluğu ürünlerin nakliyesini organize etme ve tahliye limanına kadar olan navlunu ödemesidir.
CFR ile taşıması yapılan ürünler için gönderici, ürünlerin deniz yolu ile tahliye limanına kadar nakliyesini alıcının belirttiği şekilde organize etmek ve masraflarını ödemekle yükümlüdür. Ayrıca CFR yüklemede gönderici, alıcıya ürünleri çekmek için gereken tüm taşıma evraklarını sağlamakla yükümlüdür. Genellikle bu evraklar, gümrük işlemlerinin tamamlanması için ihtiyaç olan formları içerir. Bununla birlikte CFR taşımalarda satıcı, yükün kaybolması ya da hasar görmesi ile ilgili yüke sigorta yaptırmak zorunda değildir.
Malların sorumluluğu, gemi belirlenen tahliye limanına vardığında alıcıya geçer. Alıcı, tahliye liman masraflarından ve limandan nihai varış yerine kadar olan taşıma masraflarından sorumludur.
FOB (Free On Board)
FOB anlaşmalı yüklemelerde, yükleyicinin/satıcının ürünlere ait mülkiyet ve sorumluluğu, ürünlerin gemiye yüklenmesine kadar olan nakliyesini organize etmek ve yükleme limanı masraflarını ödemektir. Gemiye ya da trene yüklendiğinde sorumluluk alıcıya geçer.
Gönderici yalnızca satılan malların belirlenen ana başlangıç noktasına kadar getirilmesinden sorumludur. Bu başlangıç noktası genellikle bir limandır. Çünkü bu Incoterms, genellikle uluslararası deniz yolu taşımalarında kullanılır.
Teslimatın sorumluluğu, malların belirlenen yükleme limanında gemiye yüklendiğinde satıcıdan/yükleyiciden alıcıya geçer. Alıcı, yükleme limanından nihai varış adresine teslimine kadar olan organizasyon, navlun ve masraflardan sorumludur. Yükleyicinin sorumluluğu mallar gemiye yüklendikten sonra biter.
Kaynak: https://www.investopedia.com/ask/answers/072815/what-difference-between-cost-and-freight-cfr-and-free-board-fob.asp
Yazar: J.B. Maverick
Çeviren: Esra Nur Gönüllü