Birkaç ay önce Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi’nde Lojistik bölümü öğrencileri ile buluştuk. Konya ne yazık ki liman şehirlerine göre dezavantajlı bir konumda. Çünkü sektörde faaliyet gösteren çok az şirketin Konya’da ofisi var. Biz de bu şirketlerden biriyiz. Konya, ofis açtığımız 7 şehirden biri. Anlayacağınız artık biraz da Konyalıyız. Dolayısıyla şehrin öğrencilerinin dertlerini de kendimize dert ediniyoruz. Matematik bilen herkes tüm öğrencilere staj imkânı sağlayamayacağımızı hemen hesap eder.
Konya hızlı gelişiyor, potansiyeli yüksek, şehrin nitelikli insan kaynağı var. Umarım Konyalı şirketler ve iş adamları, şehrin üniversitelerinde yetişen öğrencilerin mesleki gelişimlerine daha çok katkı sağlayabilirler. Öğrencilerle sohbetlerimizde en çok sorulan soru hep aynıydı. Nasıl olur da staj buluruz? Staj bulmakta bu kadar zorlanırken mezuniyet sonrasında iş bulma ihtimaline inançları da kırılmış gibi görünüyordu. Kolayına kaçıp staj bulmayı bu kadar zor hale getiren sistemi ve stajyer çalıştırmayan, sadece tecrübeli çalışan arayan şirketleri eleştirmeyeceğim. Bunu zaten tonla insan yapıyor. Faydası varsa devam da etsinler.
Bir de denizcilik ile ilgili olan Gemi Makine Mühendisliği ve Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği (Güverte Opsiyonu) bölümlerinde okuyan öğrencilerin zorunlu açık deniz stajı konusu var. Bu konu öğrencilerin eğitimlerini etkileyebilecek, dolayısıyla sektörün yetişmiş personel kazanımını olumsuz etkileyecek boyutlara ulaşmış durumda. IMO ve STCW sözleşmesi gereği öğrencilerin 12 ay zorunlu deniz stajı yapmaları gerekiyor. Son yıllarda Türkiye’deki ve KKTC’deki denizcilik fakültelerinin kontenjanı hızlıca artarken Türk armatörlerinin gemi sayılarında aynı oranda artış olmadı. Bu konuyla alakalı üniversitelerin, bakanlığın ve sektör paydaşlarının birlikte çalışıp çözüm üretmesini ümit ediyorum. Bildiğim kadarıyla Deniz Ticaret Odası bu konu ile ilgili dijital bir platform oluşturmuş durumda.
Gelelim karada staj arayan Deniz İşletmeciliği ve Lojistik bölümü öğrencilerine.
Alan stajı yapmak önemli ama yapamazsanız da buna takılmayın.
Dünyanın sonu değil! Bu sene olmazsa seneye olur. Ben iki sene staj bulamadım. Ancak sakın boş durmayın, mutlaka para kazanabileceğiniz, mümkünse kafa açan bir şey yapın. Alan dışı işlerde çalışmanın hiçbir eksikliği yoktur. Çalışmak, ilişkilerinizi ve problem çözme yeteneğinizi geliştirir; kendinizi tanımanıza yardımcı olur.
Bedava staj yapmayın!
Unutmayın bulduğunuz staj saçma sapan bir şey de olabilir. Tanıdık vasıtasıyla staj bulduğunuzda biraz mahkûm olma ihtimaliniz var. Birinci sınıfta bir tanıdık vasıtasıyla İstanbul’da pek bilinmeyen, afili bir şirkette staj buldum. Stajı bulunca hemen broker olacağımı sandım. İki ay süren staj boyunca, her sabah otobüsle bir saatte işe gittim, akşam eve bir saatle geri döndüm. Bir ay bitince maaş veren olmadı. O günlerde özgüvenim de yok, haliyle. “Bana maaş verecek misiniz?” diye soramadım bile. Çünkü herkesten yüksek kalite “donanım akıyordu”. Tanıdık vasıtasıyla staja başlamış olmanın çekingenliği de var. Onlara bu soruyu sormak o zaman için bana çok abes/ayıp geldi. Düşünmüşlerdir; benim aklıma gelen onların da aklına gelir sandım. Gelmemiş.
Hava kapalı (buz) ama akalım (yes), arabaya bindim yürü bakalım!
Yaşadığınız şehirde staj bulamazsanız, imkânınız varsa en azından yaz dönemi stajı için ilk vasıtayla şehir değiştirin.
Hocalarınıza yüklenin!
Sektörün iş örgütleri ile irtibat kursunlar, şirketlere bizzat ulaşsınlar. Staj konusunda sizin kadar çalışsınlar. Bence işe yarar. Üniversiteler sektöre bu konuda ne kadar baskı kurarsa farkındalık da o kadar gelişir.
3 2 1, bitir işi!
Sadece tanıdığı olanlar staj/iş bulabiliyor sanıyorsanız yanılmış olursunuz. Kendinizi etkisiz eleman olarak kabul etmeyin. Kim ne derse, ne öğüt verirse versin, iş sizde bitiyor. Kimseye güvenerek gelecek hesabı yapmayın.
Kimseye his yok körü körüne (yok)!
Kimseyi gözünüzde büyütmeyin. Çoğunluğun, uzmanların, tecrübelilerin söylediği her şey doğru olsaydı dünyada sorun kalmazdı. Oysa dünyanın tonla sorunu var. Yeni bir şey söylemek her zaman kabul görmeyebilir. Kendi tarzınızı bozmadan devam edin.
Şarkınız iyi olsun!